Scheikunde 

De Atoom

Alle stoffen bestaan uit atomen. Atomen kunnen een chemische binding met elkaar aangaan tot grotere groepen.

Een atoom is van ieder scheikundig element de kleinste nog herkenbare bouwsteen. Weliswaar bestaan de atomen weer uit nog kleinere elementairedeeltjeswaar, zoals quarks, maar deze hebben niet de eigenschappen van de atoom.

Vrijwel alle scheikundige en natuurkundige eigenschappen van de op aarde voorkomende materielijkend op de atomen. Het is daarom het begrijpen van de logica van natuurkunde en scheikunde.

De atoom is erg klein, dat zie je in het plaatje hieronder. De atoom heeft nog een krachtveld om zich heen dus als je bijvoorbeeld een muur uit zou vergroten zou je allemaal gaten in de muur krijgen. Maar de atoom is zo klein dat er niks meer van de muur over is van de muur als je hem vergroot. 

 Atoom

Luchtdruk

Een krant ligt op een liniaal op een tafel. Je slaat op de liniaal, maar de krant komt niet omhoog. Hoe kan dit? Doe de proef!

Dit heb je nodig:
Liniaal
Grote krant
Tafel



De proef:
1. Leg de liniaal op de tafel en laat ongeveer 1/3 deel over de tafelrand uitsteken.
2. Leg de krant opengevouwen over de liniaal heen, maar laat ‘m niet over de tafelrand uitsteken.
3. Strijk de krant glad.
4. Probeer nu door op de liniaal te slaan de krant omhoog te wippen. Doe dit niet te hard want de liniaal kan breken.

Hoe kan dat?
De krant komt niet omhoog! De lucht drukt zo hard op de krant dat de liniaal de krant niet omhoog kan wippen. Nu zie je de kracht van luchtdruk. 

Vergrootglas

Om heel kleine letters te kunnen lezen, heb je helemaal geen duur vergrootglas nodig. Je kunt er namelijk zelf een maken. Hoe je dat doet, zie je tijdens dit proefje!

Dit heb je nodig:
Een tekst met kleine letters
Plastic folie
Een stuk karton
Een schaar
Een rietje
Water

Hoe maak je een vergrootglas?
1. Knip een rond gat in het stuk karton, van ongeveer tien centimeter.
2. Leg een stuk plastic folie over het karton. Plak nu de folie vast.
3. Leg het karton met de folie op een tekst met kleine letters.
4. Doe het rietje in het water en hou je duim op het ene uiteinde van het rietje. Zo houd je het water vast in het rietje.
5. Laat nu het water op het plastic folie druppelen, door je duim van het rietje te halen.
6. Je ziet nu de letters in het groot!

Hoe kan dat?
Druppels hebben een bolle vorm. Licht gaat normaal gesproken rechtdoor, maar in water schiet de lichtstraal een andere kant op. Dat heet: breken. Als licht breekt, zie je de dingen achter het water groter dan ze zijn. Dat werkt ook zo bij een vergrootglas.

Licht schenken

Vang licht in een plastic fles en schenk wat van het licht in een kopje. Dat kan niet? Ja wel, hoor! Klik op ‘meer’ om erachter te komen hoe.

Dit heb je nodig:

Een donkere kamer, waar een wasbak staat
Een zaklamp
Een lege plastic fles met dop
Water
Plakband
Aluminiumfolie

Hoe kun je licht schenken?

1. Vul de plastic fles met water.
2. Hou de zaklamp tegen de onderkant van de fles, zodat het licht de fles in kan schijnen.
3. Plak de zaklamp aan de fles vast.
4. Wikkel aluminiumfolie om de fles, maar zorg ervoor dat de dop er nog af kan.
5. Doe de zaklamp aan en ga met je knutselwerk naar de donkere kamer.
6. Haal de dop van de fles en schenk het water in de wasbak.
7. Je schenkt licht!

Hoe kan dat?

Het licht schijnt door het water. Een deel van het licht gaat dwars door het water heen, maar een ander deel blijft in het water. Dat komt doordat de buitenkant van de waterdruppels als een soort spiegel werken. Het licht wordt de hele tijd van spiegel naar spiegel gekaatst. En zo lijkt het net alsof je licht schenkt.